Organizacja i zarządzanie

kierunek Administracja – 15 h, zajęcia odbywają się co dwa tygodnie, przemiennie dla poszczególnych grup ćwiczeniowych, zgodnie z planem zamieszczonym na stronie Wydziału. Jako pierwsze przychodzą grupy o numerach nieparzystych.

kierunek Bezpieczeństwo wewnętrzne – 30 h, zajęcia odbywają się co tydzień, zgodnie z planem zamieszczonym na stronie Wydziału

Z uwagi na niewielką liczbę godzin tematyka ćwiczeń ograniczy się wyłącznie do zagadnień z zakresu historii myśli organizatorskiej. Pozostałe kwestie zostaną Państwu przedstawione w ramach wykładu.

Zagadnienia: 

1) Tło historyczne:

  • Średniowiecze i jego zmierzch: dominacja gospodarki wiejskiej, technologia i organizacja pracy, system cechowy, praca nakładcza
  • rozwój demograficzny XIII-XIX wiek, migracja, urbanizacja, ośrodki miejskie, rolnictwo w XVIII-XIX, grodzenie gruntów i jego konsekwencje
  • rewolucja industrialna: przewrót w przemyśle ceramicznym, włókienniczym, hutnictwie, metalurgii (przyczyny, przebieg, dlaczego w Anglii?)
  • przejście od nakładczego do fabrycznego systemu produkcji, źródła energii, technologia produkcji, organizacja pracy
  • fabryki i siła robocza, społeczne konsekwencje kapitalizmu

2) Pionierzy myśli organizatorskiej i nurt Industrial Engineering

  • Frederick Taylor: eksperymenty, system funkcjonalny, zasady tayloryzmu
  • Henry L. Le Chatelier: cykl działania organizacyjnego, zasady naukowego zarządzania
  • Henry Gantt: system płacowy, wykresy Gantta, doskonalenie zawodowe
  • Frank B. Gilbreth: naukowe podstawy badania ruchów roboczych, zasada ekonomii ruchów roboczych, zmęczenie przemysłowe

3) Nurt uniwersalistyczny

  • Henri Fayol: funkcje zarządzania, zasady zarządzania, tablica uzdolnień kierowniczych, naukowe zasady zarządzania w administracji państwowej
  • Harrington Emerson: zasady wydajności
  • Max Weber: teoria władzy i jej typy, koncepcja organizacji biurokratycznej, zasady biurokracji, zasady odnoszące się do stanowisk aparatu administracyjnego

4) Nurt humanizacyjny

  • Mary Parker Follet: krytyka tayloryzmu, zagadnienia władzy i autorytetu, dyfuzja autorytetu, zasady koordynacji, koncepcja konstruktywnego konfliktu
  • George Elton Mayo: eksperymenty w zakładach włókienniczych w Filadelfii i w zakładach Hawthorne Works, wywiady pracownicze
  • Kierunek stosunków międzyludzkich: piramida potrzeb Maslowa, teoria X i Y McGregora

5) Ilościowe i systemowe podejścia do zarządzania

  • badania operacyjne, zarządzanie operacyjne, techniki decyzyjne
  • Podejście systemowe: pojęcie i rodzaje systemów, synergia, entropia, sprzężenie zwrotne, teoria działania społecznego, koncepcje systemów społecznych i równowagi Parsonsa, koncepcja ogólnej teorii systemów von Bertalanffy’ego, typologia systemów Bouldinga, cybernetyka

 6) Polscy prekursorzy myśli organizatorskiej

  • Karol Adamiecki: eksperymenty, metoda harmonizacji, harmonogramy, analiza kosztów, działalność organizacyjna
  • Zygmunt Rytel: energetyczna koncepcja oceny działań, esogramy, analityczna metoda określania cyklu postępowania organizatorskiego
  • Edwin Hauswald: metodyka umiejętnej organizacji, metoda wdrażania prac zespołowych

Na Bezpieczeństwie wewnętrznym dodatkowo: Podejście sytuacyjne, Organizacja ucząca się, Total Quality Management, New Public Management, Świadomy kapitalizm

Literatura:

  • W. Gogłoza, K. Księski, Historia myśli organizatorskiej – zarys wykładu, Warszawa 2013

Pozycje uzupełniające:

  • Z. Martyniak, Historia myśli organizatorskiej. Wybitni przedstawiciele szkoły klasycznej do roku 1940, Kraków 1996
  • M. Zdyb, Zarys historii myśli organizatorskiej, Lublin 1987
  • J. Kurnal (red.), Twórcy naukowych podstaw organizacji. Wybór pism, Warszawa 1972
  • N. Rosenberg, L. E. Birdzell Jr., Historia kapitalizmu, Kraków 1994
  • Dla chętnych: G. Clark, A Farewell to Alms: A Brief Economic History of the World, Princeton 2008, zwł. rozdz. 10-14.

Zaliczenie:

Na podstawie obecności (można skorzystać wyłącznie z jednej, każdą następną niezależnie czym spowodowaną należy zaliczyć) oraz wyników testu wielokrotnego wyboru.

Wszelkie wątpliwości/pytania proszę kierować na adres – wgogloza@post.pl